جایگاه نقد قوه حکم در فلسفه استعلایی کانت

Authors

محمدرضا حسینی بهشتی

استادیار دانشگاه اصفهان

abstract

طرز نگرش غایت انگارانه که از زمان ارسطو به بعد بر اندیشه مغرب زمین سیطره یافت در دوران جدید از جانب بینش مکانیسنی به حاشیه رانده شد و شناخت علمی محدود به شناخت علیت فاعلی گردید، به گونه ای که واژه علت مترادف با علت فاعلی شد. کانت با طرح زمینه هایی برای نوعی از امکان برای علیت غایی در دو نقد اول و دوم، در نقد سوم خود جایگاه معینی برای نگرش غایت انگارانه در زیباشناسی و در قلمروی موجودات زنده آلی قائل می شود و علاوه بر آن، به مدد قوه حکم، حوزه ی عقل نظری و عملی را نیز به هم پیوند می دهد. این نوشتان در صدد تبیین این جایگاه و کارکرد دوگانه نقد سوم است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سوبژکتیویسم در نقد قوه حکم کانت

چکیده نظری? زیبایی شناسی کانت یکی از بنیادی ترین و رادیکال ترین نظریه های سوبژکتیو در باب زیبایی است. او زیبایی را امری می داند که در درون مرزهای ذهن روی می دهد و هرگز نمی تواند راهی به بیرون از آن داشته باشد، اما در عین حال این رویداد درون ذهنی را دارای اعتبار کلی می داند؛ به این معنا که مدعی است که زیبا متعلق رضایت همگانی است. هدف این رساله نشان دادن نحو? تحقق این ادعا در متن نقد قوه حکم کان...

15 صفحه اول

نقد قوه حکم و گذر از طبیعت به آزادی در فلسفه کانت

کانت در فلسفه نقادی، ساحت طبیعت را از ساحت آزادی تفکیک کرده و بدین ترتیب، جدال دترمینیسم و اختیار را پایان داد. با این حال وی در نقد قوه حکم جدایی این دو ساحت را نقصی در نظام عقل محض تشخیص داده و تلاش کرده است به کمک قوه حکم تأملی این شکاف را پر کند. وی در اثر اخیر، با رویکردی ایجابی، اشیاء فی نفسه(نومن ها) را به مثابه فرولایه فوق محسوس طبیعت مورد بررسی قرار داده و با عرضه تصویری نظام مند(ارگان...

full text

نقش نقد قوة حکم در تبیین علّیت تجربی در ایدئالیسم استعلایی کانت

 نقش نقد قوة حکم در تبیین علّیت تجربی در ایدئالیسم استعلایی کانت را از دو منظر می‌توان مورد توجه قرار داد. یکی، از نظرِ تکمیل تبیین معنای علّیت تجربی در آنالوژی دوم و آنتینومی سوم از نقد عقل محض و دیگری، تبیین ارتباط میان قانون پیشینی علّیت تجربی با قوانین پسینی علّیت تجربی. کانت در نقد قوة حکم با تأکید بر تمایز میان قانون پیشینی، قوام‌بخش و مطلقاً ضروری علّیت با قوانین پسینی، غیرضروری و تجربی علّیت، ت...

full text

چگونگی پیوند اخلاق با دین در فلسفه استعلایی کانت

کانت در زمره فیلسوفانی است که به دلیل موضع‌گیری ویژه‌اش در رابطه اخلاق و دین جایگاه ممتازی یافته است. این موضع کانت که اخلاق، مستقل از دین می‌تواند تکالیف اخلاقی را شناسایی کند و همین اخلاق خودبنیاد لزوماً به دین رهنمون می‌شود، سبب گردیده است متهم به تناقض‌گویی شود و حکم به وجود تعارض میان الهیات و اخلاق در فلسفه وی داده شود. نگارنده در نوشتار حاضر ضمن گزارش، شرح و تبیین چگونگی پیوند اخلاق و دین...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
حکمت و فلسفه

جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۱۷-۲۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023